AB Lastik Etiketi:
Lastik Etiketleme, Avrupa Birliği’nin 1222/2009 sayılı (AT) yönetmelik ile başlattığı ve ülkemizde de 2012 yılından beri nihai kullanıcılara lastik satın alırken yakıt tasarrufu, ıslak zeminde yol tutuş ve dış yuvarlanma gürültüsü gibi standardize edilmiş bazı temel bilgileri sağlamayı amaçlayan bir uygulamadır.
Lastik Etiketleme Uygulamasının Amacı:
- Yakıt tasarruflu, uzun ömürlü ve düşük gürültü düzeyli, güvenli lastiklerin kullanımını sağlayarak sağlık ve çevrenin korunması,
- Sağlığın ve çevre güvenliğinin artırılması,
- Sürüş güvenliğinin artırılması,
- Yol taşımacılığının ekonomik ve çevresel verimliliğinin artırılması,
- Lastik parametreleri hakkındaki uyumlaştırılmış bilgilerin etiketleme yoluyla sağlanması,
- Nihai kullanıcıların lastik satın alırken bilgili ve bilinçli bir seçim yapmalarına olanak verilmesi.
Yakıt Verimliliği:
Yakıt verimliliği; hem CO2 emisyonunun azalmasına hem de yakıt tasarrufuna katkısının etkisiyle sürüş maliyetini düşürmek açısından önemlidir. Yuvarlanma direncinden dolayı lastikler yakıt tüketiminin yaklaşık %20 sinden sorumludurlar. Daha az yakıt tüketimi sağlanması sonrasında daha az CO2 salınımı ve daha temiz havaya katkı sağlanmaktadır.
Islak Zeminde Yol Tutuşu (Fren Performansı):
Islak zeminde yol tutuşu kritik bir güvenlik özelliğidir. Lastiğin, aracı ıslak zeminde hızlı bir şekilde durdurma yeteneği ile ilgilidir ve fren mesafesi cinsinden ifade edilir.
Dış Gürültü Seviyesi (Dış Gürültü Emisyonu):
Bu, lastik tarafından üretilen dış gürültüdür ve desibel cinsinden ölçülür ve sürücünün araç içinde duyduğu lastik gürültüsü ile karıştırılmamalıdır.
Lastik Etiketlemesi ile İlgili Regülasyon Yenilendi:
Avrupa Birliği 2012’den günümüze lastiklere ilişkin teknolojik ilerlemeleri göz önünde bulundurarak 1222/2009 sayılı (AT) sayılı yönetmeliğin bazı hükümlerinin güncellenmesi suretiyle yönetmeliğin değiştirilmesine karar verdi ve 25 Haziran 2020 tarihinde yayınlanan 2020/740 (AB) sayılı yeni düzenleme ile lastik etiketlerinde bazı değişiklikler yaptı. Link(EU 2020/740)
Ülkemizde de bu kapsamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın hazırladığı “LASTİKLERİN YAKIT VERİMLİLİĞİ VE DİĞER PARAMETRELER İLE İLGİLİ ETİKETLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK (AB/2020/740)” 31457 sayılı ve 17 Nisan 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlandı. Link (AB/2020/740)
Avrupa Birliği’nde ve Türkiye’de eş zamanlı olarak 1 Mayıs 2021 tarihinden itibaren lastik etiketlerine ilişkin yeni düzenlemelerin yürürlüğe gireceği ilan edildi.
Bu yeni düzenlemeyle, lastiklerin etiketlenmesinin iyileştirilmesi, tüketicilerin yakıt verimliliği, emniyet ve gürültü hakkında daha fazla bilgi almaları ve lastik satın alırken maliyet etkin ve çevreyle dost kararlar almalarına imkân verilmesi amaçlanmıştır.
Yeni lastik etiketinde yapılan değişikliklerle, lastik parametrelerinde benzer bilgilerin standart bir lastik etiketi şeklinde sunulmasının, nihai kullanıcıların daha fazla yakıt verimliliğine sahip, daha dayanıklı, daha emniyetli ve daha sessiz lastikler lehine satın alma kararları vermesi ihtimali yüksektir.
Bu durumun lastik üreticilerini, lastiklerin daha sürdürülebilir tüketiminin ve üretiminin yolunu açacak olan lastik parametrelerinin optimizasyonuna teşvik edeceği de düşünülmüştür.
Yeni Yönetmeliğin Kapsamına Giren Lastik Kategorileri:
- C1 Sınıfı Lastikler: Otomobil Lastikleri
- C2 Sınıfı Lastikler: Hafif Ticari Araç (Kamyonet ve Minibüs) Lastikleri
- C3 Sınıfı Lastikler: Çekici, Treyler ve Otobüs Lastikleri
Eski yönetmelikte otomobil lastikleri (C1 Sınıfı) ve kamyonet ve minibüs gibi Hafif Ticari Araç lastikleri (C2 Sınıfı) için lastik etiketleri zorunlu idi. Çekici, treyler ve otobüs gibi Ağır Ticari Araç Lastikleri (C3 Sınıfı) C1 veya C2 lastiklere kıyasla daha fazla yakıt tüketmekte ve yıl başına daha fazla kilometre kat edilmesine neden olmaktadır. Yakıt tüketimini ve sera gazı emisyonunu azaltmaya yönelik olumlu etkisi olacağı düşünüldüğünden C3 Sınıfı lastikler de yeni yönetmeliğin kapsamına dahil edildi.
Yönetmeliğin Kapsamı Dışındaki Lastik Kategorileri:
- Profesyonel Arazi Lastikleri
- 1 Ekim 1990 tarihinden önce tescilli araçlara takılmak üzere tasarlanmış lastikler
- Hız değeri 80 km/h’den az olan lastikler ve geçici kullanımlı yedek lastikler
- Jant çaplar en 254 mm’yi aşmayan veya en az 635 mm olan lastikler
- Sadece yarış amaçlı araçlar için tasarlanmış lastikler
- İkinci el lastikler (üçüncü bir ülkeden ithal edilmemiş olanlar)
Yeni Lastik Etiketinde Neler Değişti:
Lastik etiketinin boyutu aynı kalmakla birlikte yeni lastik etiketinde; lastiğin teknik özelliklerine, kare koda ilişkin ayrıntılara, karda yol tutuş sembolü ve buzda yol tutuşa sembolüne yer verilmiştir.
- Lastiğin Teknik Özellikleri Eklendi: Etiketin üst kısmına aşağıda belirtilen lastiğin teknik özellikleri eklendi.
- Tedarikçi adı
- Ebat bilgisi
- Lastik tipi belirleyicisi
- Lastik Sınıfı (C1/C2/C3)
- Kare Kod Eklendi: Etiketin sağ üst köşesinde yer alan Kare Kod taratıldığında veri tabanına kaydedilen şekliyle etiket ve ürün bilgi formuna erişim sağlanabilir ve akıllı telefon gibi bir KARE KOD okuyucusunun ekranında görüntülenebilir.
- Yakıt Verimlilik Sınıfı: A’dan (En yüksek) E’ye (En düşük) 5 ayrı seviyeye indirildi ve seviye aralıkları değiştirildi.
Teknolojik gelişmeler, lastik yuvarlanma direncinden kaynaklanan enerji kayıplarını ilgili asgari şartların ötesinde önemli oranda azaltmayı mümkün kılmaktadır. Karayolu ulaşımının çevresel etkisini azaltmak için son kullanıcılara yuvarlanma direnci parametresine ilişkin uyumlaştırılmış bilgileri sunarak daha yüksek yakıt verimliliğine sahip lastikleri seçebilmeleri için Yakıt Verimlilik Sınıfları 5 seviyeye indirildi ve seviyelerin aralıkları değiştirildi.
- Islak Yol Tutuş Sınıfı: A’dan (En yüksek) E’ye (En düşük) 5 ayrı seviyeye indirildi ve seviye aralıkları değiştirildi.
Teknolojik gelişmeler, ıslak yol tutuşu ilgili asgari şartların ötesinde önemli oranda azaltmayı ve dolayısıyla ıslak zeminde fren mesafelerinin azaltılmasını mümkün kılmaktadır. Yol güvenliğini geliştirmek için nihai kullanıcılara ıslak yol tutuşu parametresine ilişkin uyumlaştırılmış bilgiler sunarak daha yüksek ıslak yol tutuşu performansına sahip lastikler seçmeye teşvik etmek amacıyla yeni lastik etiketinde Islak Yol Tutuş Sınıfları 5 seviyeye indirildi ve seviyelerin aralıkları değiştirildi.
- Dış yuvarlanma Gürültüsü Sembolü: Değiştirildi, lastiğin dış gürültü seviyesini desibel cinsinden gösterilmekte ve dış gürültü performansı A-C aralığında sınıflandırılmaktadır..
Teknolojik gelişmeler, dış yuvarlanma gürültüsünü ilgili asgari şartların ötesinde önemli oranda azaltmayı mümkün kılmaktadır. Trafik gürültüsünü azaltmak için son kullanıcılara dış yuvarlanma gürültüsü parametresine ilişkin uyumlaştırılmış bilgiler sunarak daha düşük dış yuvarlanma gürültüsüne sahip lastiklerin seçilebilmesi için yeni lastik etiketlerinde gerekli değişiklikler yapılmıştır.
- Karda Yol Tutuş Sembolü Lastiğin karlı yol şartlarında yeterli asgari performansı sağladığını gösteren sembol eklendi.
- Buzda Yol Tutuş Sembolü: Lastiğin buzlu yol şartlarında yeterli asgari performansı sağladığını gösteren sembol eklendi.
Yoğun kar ve buz koşullarında kullanılması için özel olarak tasarlanmış olan lastiklerin performansına ilişkin semboller yeni lastik etiketi üstünde belirtilmektedir.
Yeni Lastik Etiketi hakkında bilgilendirme için (INFOGRAFIK)
1 Mayıs 2021 tarihinden önce piyasaya sürülmüş lastiklerin yeni bir lastik etiketiyle sunulması gerekli değildir.
- 1 Mayıs 2021’den itibaren, hem eski hem de yeni etiket, lastiklerin piyasaya sürülme tarihine bağlı olarak satış noktasındaki lastiklerde bulunabilir.
- 1 Mayıs 2021’den önce piyasaya sürülen lastikleri yeniden etiketleme zorunluluğu yoktur.
- 1 Mayıs 2021’den itibaren üretilen C1, C2 ve C3 sınıfı lastikler yeni etiketi taşımak zorundadır.
- Bununla birlikte, üretim tarihi ne olursa olsun 1 Aralık 2021’den sonra piyasaya sürülen yönetmelik kapsamındaki lastikler, yeni etiketli olmak zorundadır.
LINKLER :